زندگی نامه هنری مینتزبرگ

هنری مینتزبرگ یکی از نظریه‌پردازان برجسته مدیریت مدرن است و نقش مهمی در توسعه دیدگاه‌های مدیریتی و تجاری ایفا کرده است. او به عنوان یک منتقد استراتژی و مدیریت استراتژیک شناخته می‌شود و مقالات مهمی در این زمینه نوشته است. هنری مینتزبرگ تا کنون بیش از 140 مقاله و 14 کتاب درباره سبک‌های مدیریتی و تئوری‌های سازمانی منتشر کرده است. او به عنوان یکی از نویسندگان برجسته و تأثیرگذار در حوزه مدیریت به شمار می‌رود. در زندگینامه او، کتاب‌ها و نظریه‌های مینتزبرگ، این نابغه مدیریت را بهتر بشناسیم. این آشنایی با زندگی و آثار او می‌تواند به ما کمک کند تا بیشتر با دیدگاه‌ها و مفاهیم مدیریتی او آشنا شویم و درک عمیق‌تری از جایگاه و تأثیر وی در حوزه مدیریت کسب‌وکار به دست آوریم.

هنری مینتزبرگ کیست؟

هنری مینتزبرگ، در تاریخ دوم سپتامبر 1939 در کانادا به دنیا آمد. او تحصیلات خود را در رشته مهندسی مکانیک در دانشگاه مک‌گیل به پایان رساند. سپس در سال‌های 1956 و 1968، مدرک دوره کارشناسی ارشد و دکترای خود را از دانشگاه مدیریت MIT دریافت کرد. مینتزبرگ تقریباً پنج دهه به عنوان استاد در دانشگاه مک‌گیل فعالیت کرده و این فعالیت همچنان ادامه دارد. در طول زندگی حرفه‌ای او، مینتزبرگ به دستیابی به جوایز و افتخارات متعددی دست یافته است. از جمله این افتخارات می‌توان به حضور در لیست 50 متفکر برجسته جهان، دریافت جایزه مولسون در سال 2006، دریافت جایزه یادگیری و عملکرد در محل کار از سوی انجمن آموزش و توسعه آمریکا، دریافت جایزه دانشمند برجسته برای مشارکت در زمینه مدیریت، دریافت جایزه جورج آر. تری برای بهترین کتاب سال و سایر جوایز اشاره کرد.

انواع نقش های مدیریتی به زبان مینتزبرگ

در کتاب "Mintzberg on Management"، هنری مینتزبرگ نقش‌های مدیران را به سه گروه عمده تقسیم کرده است که هر کدام از این گروه‌ها دارای بخش‌های مختلفی هستند که مجموعاً ده نقش مدیریتی را تشکیل می‌دهند. نظر به تئوری‌های ارائه شده توسط هنری مینتزبرگ، فهم بهتر این ۱۰ نقش مدیریتی امکان تقویت و بهبود مهارت‌های مدیریتی مدیران را فراهم می‌کند. این ۳ گروه اصلی عبارتند از:

۱. نقش میان‌فردی:

• مقام تشریفاتی: شما به عنوان مقام تشریفاتی و قدرت سازمان شناخته می‌شوید.
• رهبر: مسئولیت رهبری تیم یا سازمان بر عهده شما است.
• رابط: برقراری ارتباط با افراد داخل و خارج از سازمان و نمایندگی از دیدگاه سازمان.

۲. نقش اطلاعاتی:

• گیرنده اطلاعات: مدیر باید اطلاعات مرتبط به سازمان و تغییرات کسب‌وکار را دریافت کند.
• نشردهنده اطلاعات: ارائه اطلاعات مفید به اعضای تیم تحت مسئولیت مدیر.
• سخنگو: ارائه اطلاعات سازمان به جامعه و بیرون از آن توسط مدیران.

۳. نقش تصمیم‌گیری:

• کارآفرین: اجرای ایده‌های نو و کنترل تغییرات در سازمان.
• آشوب‌زدا: مقابله با چالش‌های غیرمنتظره و حل مسائل.
• تخصیص‌دهنده منابع: تصمیم‌گیری در خصوص استفاده از منابع سازمان از جمله بودجه و نیروی انسانی.
• مذاکره‌کننده: مذاکرات مهم تیم، واحد، و سازمان تحت اختیار مدیریت سازمان.

استراتژی 5P مینتزبرگ

در سال 1987، هنری مینتزبرگ مدل استراتژی 5P خود را معرفی کرد. این مدل شامل پنج جنبه اصلی است که با درک آن‌ها، می‌توان یک استراتژی قوی برای بهره‌مندی از مزایا و نقاط قوت سازمان ایجاد کرد.

برنامه (Plan):

این قسمت مدیران را به تدوین استراتژی به عنوان یک برنامه تشویق می‌کند. برنامه‌ریزی، بخش ضروری در فرآیند تدوین استراتژی است و جزئیات بیشتری در برنامه‌ریزی، به نتایج بهتر در تدوین استراتژی منجر می‌شود.

شگرد (Ploy):

این بخش تأکید دارد که استراتژی می‌تواند به عنوان یک شگرد مورد استفاده قرار گیرد. مواجهه با رقبا و ایجاد موانع یا اختلال در مسیر آن‌ها به عنوان یک شگرد تلقی می‌شود که برای موفقیت باید از آن بهره‌مند شد.

الگو (Pattern):

برنامه و شگرد، فعالیت‌های آگاهانه هستند، اما گاهی استراتژی از الگوهای رفتاری گذشته سازمان نشات می‌گیرد. مدیران باید الگوهای سازمان را مورد بررسی قرار داده و تأثیر آن‌ها بر برنامه‌ریزی استراتژیک را بسنجند.

جایگاه (Position):

تعیین استراتژی بر اساس جایگاه کسب‌وکار در بازار صورت می‌گیرد. با شناسایی عوامل خارجی و تحلیل‌هایی مانند پنج نیروی رقابتی پورتر یا PEST، جایگاه خود را در مقابل رقبا مشخص کرده و از آن به عنوان یک مزیت رقابتی استفاده کرد.

چشم‌انداز (Perspective):

هر تصمیمی که در راستای استراتژی گرفته می‌شود، به فرهنگ سازمان بستگی دارد. الگوهای ذهنی می‌توانند چشم‌انداز سازمان را شکل دهند و نشان دهند که سازمان قادر به انجام چه کارهایی است.

ساختار سازمانی پنجگانه مینتزبرگ

ساختار سازمانی پنجگانه، یک نظریه از هنری مینتزبرگ است که سازمان را به پنج دسته تقسیم می‌کند:

سازمان کارآفرین (Entrepreneurial):

ساختار ساده ای است که از یک واحد بزرگ یا چند مدیر ارشد تشکیل شده است.
به دلیل سادگی و ساختار متمرکز، این ساختار انعطاف‌پذیر، سریع و گاهی غیررسمی است.

سازمان ماشینی (Machine):

بر اساس استانداردهای رویه‌های عملیاتی مشخص می‌شود.
نقش‌ها، قوانین و شیوه‌های عملیاتی سخت و تحت‌کنترل هستند.
در صورت عدم هماهنگی اهداف واحدهای عملکردی با اهداف کلی، تعارض ایجاد می‌شود.

سازمان حرفه‌ای (Professional):

کاملاً بوروکراتیک است و به متخصصان ماهر وابسته است.
تصمیم‌گیری غیرمتمرکز است و ساختار پیچیده با قوانین و رویه‌های زیاد است.

سازمان بخشی (Divisional):

واحدهای کسب‌وکار متعددی دارد و هرکدام به صورت جداگانه تصمیم‌گیری می‌کنند.
این ساختار معمولاً در سازمان‌های بزرگ با محصولات متنوع یا فعالیت در مناطق جغرافیایی مختلف استفاده می‌شود.

سازمان نوآور (Innovative):

برای صنایع جدید و شرکت‌های نوآور کاربرد دارد.
در این سازمان‌ها، پیچیدگی و بوروکراسی محدود می‌شود و تیم‌ها از متخصصین مختلف تشکیل می‌شوند.
قدرت تصمیم‌گیری به هر کسی که به آن نیاز دارد محول می‌شود.

آنچه که باید درمورد هنری مینتزبرگ بدانید!

حالا که با زندگینامه هنری مینتزبرگ و مدل‌های او آشنا شدید، می‌توانید دریابید که این تأثیرگذار شخصیت در زمینه مدیریت چشم‌انداز وسیعی دارد و افراد مختلف او را به عنوان یک متخصص در زمینه‌های مختلف معرفی می‌کنند. برخی از افراد او را به عنوان یک عالم مدیریت می‌شناسند که توصیه‌های عملی زیادی در این زمینه ارائه کرده است. از سوی دیگر، برخی او را به عنوان یک مدیر سخت‌گیر و نظریه‌پرداز می‌شناسند که به دیگر مدیران می‌آموزد چگونه کار خود را انجام دهند. همچنین گروهی دیگر او را به عنوان یک پیشوای برنامه‌ریزی استراتژیک شناخته‌اند. با این حال، برای اکثر افراد، هنری مینتزبرگ یک شخصیت بزرگ است که در زندگی خود از به چالش کشیدن منطق و خرد هراسی نداشته است. او با ارائه یافته‌های علمی و تفکر اصیل خود، موجب تغییر بسیاری از فعالیت‌های کلیدی در سازمان شده و بر جایگاه خود در تاریخ مدیریت افتخار دارد.