چطور مصاحبه استخدام نیروی انسانی را انجام دهم؟

یکی از مهارت هایی که به عنوان مدیر باید داشته باشید، مصاحبه گر خوبی بودن می باشد.

چگونه مصاحبه گر خوبی جهت جذب نیروی انسانی باشم؟

شما چه جور مصاحبه‌گری هستید؟ آیا ساعت‌ها وقت صرف آماده کردن مصاحبه خود می‌کنید؟ آیا درخواست نامه‌ها وسوابق شغلی را با دقت بررسی می‌کنید؟ سؤالهای خود را از پیش می‌نویسید و آن قدر روی آنها کار می‌کنید که کاملا مشخص و دقیق باشند؟ یا از آن مصاحبه‌گرهایی هستید که آنقدر گرفتارید که فقط وقتی به یاد سؤال‌ها می‌افتید که منشی‌تان به شما خبر می‌دهید که داوطلب بیرون دفترتان نشسته است. 
راز موفقیت در مصاحبه این است که به طور جدی برای آماده کردن خود پیش از مصاحبه وقت بگذارید. فکر کنید خودتان می‌خواهید استخدام شوید. مطمئنا از قبل خودتان را برای مصاحبه آماده می‌کنید. الان هم همین کار را بکنید. 

سوالات مهم مصاحبه استخدام نیروی انسانی

مهمترین بخش مصاحبه سؤالهای شما و پاسخهای متقاضی ست. اگر سؤال درست بپرسید، جواب درست می‌گیرید و سؤالهای مبهم جوابهای مبهم دریافت می‌کند که کمکی به شما نخواهد کرد. چطور سؤالهای مناسب بپرسید؟ می‌توانید تمام سؤالهای مطرح شده در تمام مصاحبه‌ها را در چهار گروه زیر طبقه‌بندی کنید:  

• چرا به اینجا آمده اید؟ سؤال مهمی است. این شخص متقاضی برای چه زحمت مصاحبه با شما را به خود داده است؟ برای فهمیدن آن فقط یک راه دارید: بپرسید. شاید فکر کنید مطمئناً متقاضی مایل است در شرکت شما استخدام شود، اما گاهی هم از جوابهایی که می‌گیرید حیرت می‌کنید. اگر متقاضی اشتباها به جای نام شرکت شما نام یکی از رقبای شما را بر زبان آورد، احتیاط کنید. 
  
• فکر می‌کنید چکار می‌توانید برای ما بکنید؟ نکته مهمی‌ست مطمئناً همه  متقاضی‌ها شروع می‌کنند به تعریف از شخصیت برجسته، تجربه، اخلاق حرفه‌ای، و عشقشان به کار گروهی. اما اغلب متقاضی‌ها در ذهن خود این سؤال را دارند:  شرکت شما چکار می‌تواند برای ما بکند؟ این سؤال اصلاً مورد نظر شما نیست. شما می‌خواهید بدانید متقاضی چه کاری می‌تواند برای شرکت شما بکند. بعضی از متقاضیها هنوز مصاحبه شروع نشده، شروع می‌کنند به سؤال که حقوقشان و مزایایشان چقدر است، پاداش شب عید چقدر میدهید و غیره و البته اغلب این افراد بیکار می‌مانند. 
  
• شما چه جور آدمی هستید؟ به ندرت پیش می‌آید که یک متقاضی مطلقاً یک دیو یا یک فرشته باشد. اما فراموش نکنید که باید روزها و ساعتهای بسیاری را با فردی که استخدام می‌کنید بگذرانید. باید شخصی را استخدام کنید که در طول ماه‌ها و سالهای همکاری آینده بتوانید از همنشینی با او لذت ببرید. همچنین به مسایل جزئی‌تری هم توجه دارید:  آیا متقاضی صادق و شریف هست؟ آیا در مورد ساعتهای کاری، مسئولیت‌پذیری و مسایل دیگر با شما هم نظر است؟ آیا می‌توانید به آنها اتکا کنید؟ 
  
• آیا وسعمان به پرداخت حق الزحمه شما می‌رسد؟ هیچ فایده‌ای برای شما ندارد متقاضی آرمانی خود را پیدا کنید، بعد در پایان مصاحبه موضوع حقوق مطرح شود و متوجه شوید سطح توقع شما با هم کاملا تفاوت دارد. فراموش نکنید پایه حقوقی که برای یک کارمند تعیین می‌کنید، فقط بخشی از هزینه‌هایی است که برای او می‌کنید و هرکاری مزایای خودش را هم دارد. شاید نتوانید حقوق مورد نظر او را بپردازید، اما می‌توانید مزایای خوب، دفتر کار بهتر، اتاق اختصاصی، عنوان بالاتر، یا کلید استفاده از ماشین شرکت را به او بدهید. 

بایدها مهم در جلسات مصاحبه استخدام

برای آماده شدن برای مصاحبه، فهرست زیر نکات مهم را در اختیار شما می‌گذارد:  

• صبح روزی که با متقاضی مصاحبه دارید، برگ درخواست استخدام و سوابق شغلی او را مطالعه کنید. هرگز در حین مصاحبه برای اولین بار شروع به مطالعه‌ی سوابق شغلی متقاضی نکنید. چرا که هم کار ناپسندیده‌ای است و هم باعث می‌شود نتوانید سؤالهای مناسب را برای آن فرد طراحی کنید. 
  
• شرح وظایف شغلی مورد نظرتان را کاملا و به دقت بررسی کنید. آیا با تمام وظایف نیازمندیهای شغل مورد نظر آشنایید؟ اصلا نباید به متقاضی وظایفی را در مصاحبه اعلام کنید که ربطی به شغل مورد نظرتان ندارد و همچنین نباید وظایفی را به او اعلام کنید بعد از استخدام وظایف دیگری از او بخواهید. به خصوص در مورد مسئولیتهای مهم. 
  
• سؤالهای خود را قبل از مصاحبه چک‌نویس کنید: فهرستی از تجربه‌ها، قابلیت ها، و مهارتهای کلیدی که در متقاضی به دنبال آنها هستید، تهیه و سؤالهای خود را بر مبنای آن تدوین کنید. البته ممکن است در مسیر مصاحبه سؤالهایی برای شما پیش بیاید که قبلا پیش‌بینی نکرده‌اید. مانعی ندارد. البته تا زمانی که این سؤالها بینش بیشتری نسبت به متقاضی در اختیار شما بگذارد. 
  
• ترتیبی بدهید که محیط مصاحبه برای هر دوی شما راحت باشد. متقاضی به هر حال تا حد زیادی بی‌قرار خواهد بود. اما لازم نیست شما هم بی‌قرار باشید. در اتاقی با تهویه‌ی مناسب و خصوصی مصاحبه کنید و نگذارید در طول مصاحبه مزاحم شما شوند. متقاضی اصلا نباید تمرکز خود را بر مصاحبه از دست بدهد. 
  
• از قدرت نمایی در طول مصاحبه بپرهیزید. اصلا برای ایجاد برتری نسبت به متقاضی از ایجاد رعب و وحشت از قدرت نمایی استفاده نکنید. مصاحبه را دوستانه پیش ببرید. 
  
• یادداشتهای زیادی بردارید. موقع مصاحبه به حافظه خود تکیه نکنید. اگر قرار است با بیشتر از دو نفر مصاحبه کنید، به راحتی نکات مهم در مورد هر فرد را از یاد میبرید و به خصوص یادداشتهای شما موقع ارزیابی و تصمیم‌گیری نهایی از میان متقاضیان به شما کمک خواهد کرد. در ضمن وقتی یادداشتهای خود را به رئیستان می‌دهید، خیلی خوشش می‌آید. 
• حالا دیگر مطمئنید سوالهای شما مهمترین ابزار برای تشخیص صلاحیت متقاضی است. البته بد نیست قبل از مصاحبه با کمی صحبتهای فرعی، به متقاضی کمک کنید اضطرابش را از بین ببرد. اما گرفتن جواب سؤالهایتان از همه چیز مهمتر است. از سؤال کردن خسته نشوید. آن قدر بپرسید تا مطمئن شوید تمام اطلاعات لازم را برای تصمیم‌گیری در اختیار دارید. 
  یادداشت برداشتن را فراموش نکنید از کشیدن تصویر چشم چشم دو ابرو ماشینهای جدید روی کاغذ خودداری کنید. نکات کلیدی گفته‌های متقاضی و واکنش آن‌ها را نسبت به سؤال هایتان یادداشت کنید. به طور مثال:  اگر از متقاضی می‌پرسید چرا کار قبلی‌اش را ترک کرده و او به شدت عصبی می‌شود، حتما باید این واکنش را یادداشت کنید. همچنین برداشت خود را از متقاضی بنویسید:  
  
• کارمند درجه یک بهترین انتخاب. 
  
• تجربه‌ی عالی با مهارتهای در حال رشد در محیط مشتری محور، بهترین داوطلب تا حالا 
  
• خدای من! این آدم اصلا حال کار نداره و به شدت عصبیه. 

نبایدها در جلسات مصاحبه استخدام

اگر اصلا مدیریت کرده باشید، حتما می‌دانید ممکن است در طول مصاحبه به دام نیرنگهای متقاضی بیفتید و یا سؤال‌هایی  مطرح کنید که شما را در موقعیتهای خطرناک قرار دهد. 
بعضی از نبایدهای مصاحبه کاملا مشخص است. مثلا نباید بعد از مصاحبه با متقاضی قرار بگذارید با هم به مهمانی بروید و یه کافه برید و یه داستان عاشقانه را شروع کنید.
به مسایل قانونی و حقوقی هم توجه داشته باشید ممکن است کارتان به اداره کار بکشد. از هر گونه تبعیض پرهیز کنید. مثلاً نمی‌توانید از متقاضی بپرسید که معلولیت جسمانی دارد یا نه. در زیر فهرست سؤالهایی آمده است که تحت هیچ شرایطی نباید بپرسید. چرا که ممکن است برایتان گرفتاری ایجاد کند: 

• نژاد یا رنگ پوست متقاضی 
  
• فرد در رابطه عاشقانه هست یا خیر
  
• قد و وزن 
  
• بدهیهای شخصی فرد
  
• سایز لباسی که می پوشد
  
• سوالات مسابقه اطلاعات عمومی
  شاید برایتان این سوالات خنده دار باشد، ولی این سوالات را دیدم که بعضی از مصاحبه گرها در جلسات مصاحبه می پرسند

پنج اصل مهم در یک مصاحبه استخدام

هر مصاحبه شامل پنج گام اصلی زیر است. 
۱- به داوطلب خوش آمد بگویید. 
به گرمی با داوطلب سلام و احوال پرسی کنید و کمی با آنها گپ بزنید تا راحت‌تر شـود. معمولاً صحبت درباره‌ی آب و هوا اینکه آیا  به راحتی نشانی محل کار شما را پیدا کرده‌اند، مرسوم است. 
۲- شغل مورد نظرتان را برای او خلاصه کنید. 
به طور خلاصه شغل مورد نظر را توضیح بدهید. بگویید دنبال چگونه فردی می‌گردید و روش مصاحبه‌تان چیست. 
۳- سؤالهای خود را بپرسید. 
سؤالهای شما باید مربوط به شغل مورد نظر، تجربه‌ی متقاضی، تحصیلات، و مسایل مربوطه دیگر باشد. 
۴- نقاط قوت و ضعف متقاضی را پیدا کنید.
 از متقاضی مستقیماً در مورد این مسئله سؤال کنید. جوابهای آنها می‌تواند بسیار روشنگر باشد.  
5- مصاحبه را جمع‌بندی کنید. 
به متقاضی فرصت بدهید تا هر اطلاعات دیگری را که ممکن است در تصمیم‌گیری به شما کمک کند، در اختیار شما بگذارد. از آنها تشکر کنید و به آنها بگویید تا چند وقت دیگر با آنها تماس می‌گیرید.